Morgen is het zover. Dan zijn we jarig en bestaan precies tien jaar. Een gedenkwaardige dag voor een zeer gedenkwaardige stichting. Er is veel waargemaakt in de jaren die achter ons liggen. De ideeën en dromen van toen leidden tot concrete, zichtbare resultaten. Van huizen tot schoolgebouwen, van studiebeurzen tot een heuse buffelbank.
Het is mooi om te zien hoe het niet bleef bij persoonlijke dromen, maar hoe de ideeën zich – als gevolg van hard werken in teamverband – ontpopten tot een wezenlijke verbetering van de leefomstandigheden van talloze mensen op Java.
Wanneer het gaat over dergelijke verbeteringen zijn er altijd mensen die het hebben over de zogenaamde druppel op de gloeiende plaat. Mij doet het werk van Stichting Tileng eerder denken aan een sneeuwbal, die steeds maar groter wordt en dus ook in waarde en betekenis blijft groeien. Daar kan echt geen gloeiende plaat tegenop.
Het vieren van een jubileum is belangrijk. Zeker wanneer het gaat om een sneeuwbal. Sneeuwballen maken ons duidelijk waartoe dromen kunnen leiden: een begin van iets nieuws, van een betere wereld. Het werk van Stichting Tileng zou ons moeten inspireren. Om onze eigen dromen waar te maken, maar ook om het werk van de stichting te steunen. Twijfel niet. Leef je droom. En ondersteun die van Stichting Tileng. Al was het maar met een euro voor ieder jaar dat de stichting bestaat.
En: bij een jubileum hoort natuurlijk een feestje. Over precies drie maanden, op 18 september, zal ons jubileumfeestje plaatsvinden. Nadere informatie volgt. Hou deze jarige stichting dus in de gaten!
In Manggung en omliggende dorpen is Stichting Tileng actief met een zelfregulerende ‘koeienbank’ en heeft het in voorgaande jaren verschillende kleuterscholen her- en verbouwd. De stichting wordt hier met Javaanse tongval steevast ‘stiktin’ genoemd. Ton Lange, voorzitter van de stichting, wordt hier omgevormd tot ‘Pak Ton’ of Mister Leng’. De vraag die ik dagelijks hoor als ik weer eens rond loop in het dorp is ‘Waar wil je naartoe? oftwel ‘Mau ke mana?’. Zo vaak komt er niet een vreemdeling langs en zeker niet eentje die langer blijft dan gebruikelijk. Mensen willen weten waar ik vandaan kom en nog belangrijker ‘ke mana’, waar ik naartoe ga. Al bijna een maand heb ik het voorrecht om in het dorp Manggung te verblijven.
Voordat ik in Manggung arriveerde heb ik een kleine week in Imogiri doorgebracht. Deze plaats is in 2006 hard getroffen door een aardbeving en heeft veel noodhulp gehad van binnen- en buitenlandse ontwikkelingsorganisaties. Inmiddels zijn deze ontwikkelingsorganisaties vertrokken uit Imogiri. De stichting onderscheidt zich juist door niet te vertrekken, maar samen met de mensen te bouwen aan een nieuwe toekomst. Vier permanente woningen zijn inmiddels klaar en mensen zijn in afwachting van de bouw van meer permanente woningen. Van de vijf kleuterscholen, ook ver- en herbouwd door de stichting, valt één kleuterschool extra op. Door zijn kleurrijke uitstraling en unieke locatie, aan de voet van de lange trap naar de graven van de ‘Sultans van Yogyakarta’, kunnen toeristen die Imogiri bezoeken haast niet om het schooltje heen. Een goede visitekaart voor de stichting dus.
Zoveel anders dan Imogiri is Manggung, dat in een zeer bergachtig gebied ligt waar het overgrote deel van de mensen ‘petani’, oftewel landbouwer is. Mensen leven echt van- en met- hetgeen wat de natuur de mensen geeft. Dit is letterlijk terug te zien in de houding en het levensritme van de mensen. De mensen zijn erg gericht op hun land, hun vee en de sociaaleconomische conditie van hun dorp. De gesprekken van alle dag gaan hier dan ook altijd over. Mensen moeten overleven en kijken wat dat betreft niet heel ver vooruit. Door het houden van koeien hebben mensen iets meer zekerheid over hun inkomen. Dat inkomen schommelt erg en is voor het overgrote deel afhankelijk van oogsten, arbeid en de keuzes die de mensen maken. Ondanks de bestaande verschillen in inkomen en bezit heerst er een sterke sociale controle (o.a. door de vele sterke familiebanden) en de aanwezigheid van ‘gotong royong’ (‘wederzijdse hulp’).
De mensen zijn zeer te spreken over het koeienproject dat hier al 6 jaar draait. De toezichthouder van de koeienbank, bestaande uit bewoners van Manggung, ziet toe op een goede regulering en de in- en verkoop van koeien. De koeienbank voorziet in een grote behoefte en sluit goed aan bij de lokale economie en levensstijl. Over het algemeen worden koeien pas verkocht voor grote investeringen zoals het renoveren van huizen en het betalen van het schoolgeld van kinderen. Het ‘sparen’ in de vorm van het houden van koeien is dan ook gericht op de lange termijn. Er zijn ook mensen die een kleine veestapel proberen op te bouwen. Dit vereist in de eerste plaats ‘keberanian’ (moed). Daarnaast moeten mensen genoeg fysieke en economische middelen hebben om een grote veestapel dagelijks te kunnen onderhouden. Verder vraagt dit om een mentaliteitsverandering, omdat mensen meer ruimte op hun land moeten vrijmaken voor grassoorten die nodig zijn om de koeien te kunnen voederen. Dit gaat op zijn beurt weer ten koste van de ruimte van de bestaande gewassen (dus minder oogst en opbrengsten op korte termijn).
Kortom, het blijkt niet eenvoudig te zijn om meer inkomen te genereren, maar met de oplevering van een coöperatiegebouw begin dit jaar moet dit in de toekomst steeds beter kunnen gaan. Het programma van de coöperatie is nog niet bekend. Duidelijkheid over welke koers het moet gaan varen is dan ook op korte termijn zeer nodig.
Als laatst wil ik nog zeggen dat ik nog nooit zo een gastvrijheid en vriendelijkheid heb meegemaakt als hier. Als ik bijna dagelijks naar het land ga om mee te kijken hoe men werkt en leeft, en zo nu en dan eens meehelp, dan doet men er alles aan om te zorgen dat ik niets te kort kom. Ik ga mee naar dorpsactiviteiten en ben al echt geworteld in het Javaanse dorpsleven. Ik kan nu al zeggen dat deze mensen mijn hart gestolen hebben.
Binnenkort vertrek ik op eigen kosten weer voor een vakantie naar Indonesië. Aan het eind van mijn vakantie op Sumatra zal ik doorreizen naar Java en zal ik weer een bezoek brengen aan een aantal projecten van Stichting Tileng. In Baturraden zal ik twee lagere scholen in gebruik geven, in Imogiri wordt de vierde permanente woning (link verhaal van 7 mei a.s. Ton) in gebruik gegeven en in Manggung vindt de feestelijke oplevering plaats van het coöperatiegebouw (link verhaal van 28 mei a.s. Cees) van de buffelbank. Al deze projecten hebben wij kunnen financieren met donaties van onze donateurs en sponsors.
Tijdens mijn reis zal ik proberen al iets van mijn belevenissen in de desa’s te mailen aan de eindredactie van het nieuws, zodat u via de website op de hoogte kunt blijven.
Tijdens mijn verblijf op Java zal ik ook de bezoeken van onze bestuursleden Eveline de Bruijn en Ellen Mierop voorbereiden. Eveline zal op eigen kosten een bezoek brengen in het kader van het promotieproject “Dichterbij: een kunstproject in woord en beeld” . Ellen zal op eigen kosten een aantal projecten bezoeken tijdens haar vakantiereis naar Java en Bali.
De kosten van de 3 bezoeken komen, zoals u van ons gewend bent, niet ten laste van de financiële middelen van de stichting. Stichting Tileng streeft er immers naar de overheadkosten zo laag mogelijk te houden; zie ook: Bestedingsgarantie.
Onlangs kregen we de eindrapportage inzake de bouw van het ‘Koperasi’ gebouw in Manggung, Tileng. De eerste reactie is dan altijd een gevoel van trots en blijheid omdat er weer een project kan worden opgeleverd.
En ook hier is er weer alle reden om trots te zijn. Het is een prima bouwwerk geworden en voor het eerst op eigen grond. De aankoop van de grond, het weer en het feit dat Manggung vrij afgelegen is, hebben er voor gezorgd dat de bouw iets langer heeft geduurd dan gebruikelijk, maar het resultaat mag er zijn.
Het gebouwtje bestaat uit twee ruimtes.
Rechts is het kantoor. Hier zal de administratie worden gevoerd over de coöperatie, inclusief de ‘buffelbank’.
Links ziet u de opslagruimte. Hier worden alle voorraden van de coöperatie opgeslagen, zoals centraal ingekocht voer en supplementen voor ‘onze’ koeien en bijvoorbeeld mest voor de landbouw, maar ook geproduceerde waren, zoals rijst, meel, eieren, etc.
Maar toch is deze oplevering anders. Wanneer er een huis of een school wordt opgeleverd dan weten wij precies hoe het gebruikt zal gaan worden. Deze Koperasi is echter helemaal nieuw. De mensen van Manggung zullen er aan moeten wennen en vanaf nu meer en meer samen moeten doen. Ze zullen moeten gaan ervaren dat gezamenlijk optreden ook voor ieder individueel voordelen biedt.
Vandaar het vraagteken in de titel van dit verhaal. Eigenlijk is dit project niet afgerond, maar begint het pas.
Uiteraard zullen wij de gang van zaken in de Koperasi nauwlettend in de gaten blijven houden.
Vanaf 2002 steunen de leden van de “Spatclub” (dansclub) in Krimpen aan den IJssel Stichting Tileng. Zij dansen 8 avonden per jaar en collecteren op elke dansavond. In de afgelopen periode heeft dat weer een aardige duit opgebracht.
Het is weliswaar een druppel op een gloeiende plaat, maar alle beetjes helpen. Alle leden vinden het belangrijk dat de mensen op Java geholpen worden.
De “Spatclub” weet dat het geld via Stichting Tileng goed terecht komt.
Op de laatste avond van het seizoen 2009 – 2010 is er weer een Bingo gehouden, waarvan de opbrengst in zijn geheel ten goede komt van de projecten van de stichting. De prijzen, nieuwe niet gebruikte cadeaus en kerstgeschenken, die door donateurs, sponsors en familie gratis beschikbaar zijn gesteld voor de “Tileng-Bingo”, waren dit jaar ook weer niet mis.
Stichting Tileng zet hem op, de dansclub blijft jullie steunen in jullie geweldige werk.
Het is donderdagmiddag 6 mei in Yogyakarta (‘Jogja’), Indonesië. Locatie: de faculteit Culturele Wetenschappen (Ilmu Budaya) van de Universiteit Gadjah Mada (UGM). Ik ben net een paar dagen koud ingevlogen vanuit Amsterdam en zit nu onder tropische omstandigheden tussen wat Indonesische studenten Antropologie in. Met mijn geringe kennis van het Bahasa probeer ik mezelf verstaanbaar te maken. Het lukt voor, ik schat, ‘dua puluh persen’ (20%). Na wat gestuntel met de taal, word ik meteen al door medestudent Jeri uitgenodigd voor een feest aan de voet van de vulkaan Merapi morgenavond. Althans, dat denk ik. Vrijdagmiddag 7 mei. Daar sta ik dan met mijn mobieltje in mijn hand vragend aan Jeri wanneer hij mij vanavond komt oppikken. Ik heb mijn avondeten bij mijn ‘rumah kos’ al afgezegd en heb wat ‘kretek’ ingeslagen voor vanavond. Na wat doorvragen blijkt dat het feest pas morgenavond 8 mei is!. In mijn gedachten ga ik terug naar donderdagmiddag en ik hoor Jeri toch echt ‘sampai besok’ (tot morgen) zeggen. Mijn eerste praktijkles Indonesië is een feit. ‘Sampai besok’ betekent in Indonesië vaak niet letterlijk ‘de dag na vandaag’, maar kan net zo goed ‘volgende week’ betekenen. ‘Selamat datang di Indonesia!’.
Mijn naam is Jozef den Hollander, 26 jaar oud en master-student Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam. Voor mijn afstudeerproject wil ik binnenkort naar de drie plaatsen gaan waar Stichting Tileng al jaren actief is. Daar zal ik niet namens de Stichting Tileng, maar wel met behulp van de lokale vertegenwoordigers van de stichting, onderzoek doen naar de verschillende interacties tussen mensen in de desa’s. Waarom, vraagt u zich misschien af?. Ontwikkelingshulp is geen eenrichtingsverkeer en vindt niet alleen plaats tussen Stichting Tileng en de verschillende doelgroepen van de projecten. Er zijn meerdere mensen op het toneel die niet behoren tot de verschillende doelgroepen, maar die wel effect kunnen hebben op de resultaten van de projecten. De aanwezigheid van de projecten van Stichting Tileng in de desa’s gaat dus, zij het in meer of mindere mate, alle mensen van de desa’s aan!. Als student Antropologie ben ik vanaf het begin van mijn studie al zeer geïnteresseerd in ontwikkelings- en armoedevraagstukken. Met dit onderzoek hoop ik dan ook meer te weten te komen over de complexe werking van ontwikkelingshulp. In de toekomst probeer ik u meer te vertellen over mijn onderzoek, maar wanneer dat zal zijn……tja, ik kan hier in Indonesië alleen maar zeggen ‘sampai besok’!.
In december 2008 was op onze website een verslag van mijn bezoek aan Baturraden, waaronder Pamijen valt, te lezen. Om de geheugens wat op te frissen hierbij een kort citaat:
“Maar dan de school; de tranen springen je in de ogen. Overal gaten in muren, ramen en plafonds. Het beton is te goedkoop uitgevoerd en valt uit elkaar. Het ijzer is onbeschermd en doorgeroest. En zelfs het asbest (!!) is er zo slecht aan toe dat er gaten in vallen.”
Sindsdien hebben wij u met enige regelmaat op de hoogte gehouden van de voortgang van dit project. Van het vinden van een sponsor voor de nieuwbouw van deze school tot mooie foto’s tijdens de bouw ervan.
Nu is het tijd voor het allerbelangrijkste nieuws: Hij is klaar!
Wederom springen de tranen is je ogen, maar nu om een heel andere reden. De foto’s maken het succes duidelijker dan ik ooit zou kunnen.
De drie foto’s tonen de volledige school (van enige afstand), het schoolplein en één van de lokalen.
Onze voorzitter zal de school in juli, tijdens zijn bezoek aan Indonesië, de school officieel in gebruik geven. Hij zal daar ook ongetwijfeld verslag van doen. Wordt vervolgd.
Zoals u misschien nog weet, zijn we direct na de aardbeving in 2006 in Imogiri begonnen met het bouwen van noodwoningen, in totaal 33 stuks. In 2008 is Stichting Tileng gestart met het bouwen van nieuwe permanente woningen. Inmiddels is daarvan het vierde exemplaar opgeleverd.
Met de van onze donateurs ontvangen middelen financiert Stichting Tileng zo’n permanente woning voor 100%. Het huis blijft eigendom van de stichting en wordt aan de bewoners verhuurd voor een bedrag naar draagkracht. Het is niet toegestaan dat gebruikte materialen door de bewoners worden verhandeld; daar tekenen ze ook voor. De nieuwe huizen zorgen er ook voor dat de mensen zich volledig kunnen richten op werk en inkomen. Ze hebben immers een kopzorg minder, zodat ze hun gezin kunnen onderhouden en hun kinderen redelijk onbezorgd naar school kunnen laten gaan. Wanneer er na verloop van tijd voldoende huurpenningen zijn binnengekomen, levert dat de financiële basis voor de bouw van een ander nieuw huis.
Stichting Tileng is trots op de tot nu toe behaalde resultaten, te meer als je bedenkt dat de nieuwe bewoners van dit huis jarenlang onder een tentzeil hebben gebivakkeerd. In maart jl zijn we begonnen met de “Estafette Woningbouw Imogiri”. Zie de thermometer op www.tileng.nl. In totaal zijn er nog 12 nieuwe woningen nodig. Voor een bedrag van nog geen € 7.000,- kan er al een nieuw huis worden gebouwd. Uw donaties zijn zoals altijd van harte welkom.
De school, het gymnasium Celeanum, hield donderdag 15 april een sponsorloop. Het geld gaat naar Stichting Tileng.
Stichting Tileng is een organisatie die een aantal dorpen op het eiland Java steunt. De stichting heeft als doel de woon- en leefsituatie van deze dorpen te verbeteren.
De sponsorloop duurde een half uur. In deze tijd moesten alle deelnemers zoveel mogelijk rondjes van 500 meter rennen. Er waren ca. 80 deelnemers, van leerlingen tot docenten. Natuurlijk kwamen veel leerlingen supporten.
Net als de voorgaande jaren was de sponsorloop een groot succes. Het bedrag is nu al €1250,-, maar er wordt zeker meer verwacht. Het was een goede dag met een goed gevoel en een goede opbrengst voor de mensen in Tileng en voor ons.
Vijf jaar geleden benaderde Ton Lange mij met het verzoek om ambassadeur te worden voor Stichting Tileng. Na enig nadenken besloot ik dat te doen en daar heb ik nog geen minuut spijt van gehad. Waarom? Door inspiratie. Het werk van Stichting Tileng inspireert mij en de projecten van de stichting inspireren vele anderen. Dat zijn in de eerste plaats de bewoners van de Javaanse desa’s waar de stichting zich voor inspant. De gedachte dat er in ons land mensen zijn die hen willen helpen aan een beter bestaan is een belangrijke inspiratiebron. Maar ook de wijze waarop Stichting Tileng hulp biedt vind ik inspirerend. Uitgaan van de wensen en noden van de lokale bevolking, maar ook van de mogelijkheden en de bereidheid die men daar zelf heeft om het eigen bestaan te verbeteren. De hulp die de stichting biedt sluit aan op wat de mensen daar zelf willen en zelf kunnen.
Ontwikkelingshulp is vaak teveel alleen maar een kwestie van een partij die geeft en een partij die ontvangt. Dat is een relatie die tot dankbaarheid verplicht en dat leidt juist niet tot wederzijdse inspiratie.
Van alle projecten van Stichting Tileng ben ik persoonlijk het meeste weg van de buffelbank. Die symboliseert heel sterk hoe met enige hulp van ons de dorpsbewoners daar op den duur zelfvoorzienend kunnen worden. Bovendien stoelt dit project op een zeer oude Javaanse traditie. Die ‘adat’ maakt de buffelbank tot een project dat direct aansluit op de vertrouwde Javaanse dorps- en familiecultuur. Kijk, dat inspireert.
Zo’n familiecultuur ervaar ik ook bij Stichting Tileng zelf. Volgens mij hebben de bestuursleden en vrijwilligers ook een soort familiegevoel. Tijdens de verschillende keren dat ik op de jaarlijkse benefietdag voor de stichting mocht optreden, bemerkte ik een gevoel van onderlinge verbondenheid. Niet alleen met de Tileng-projecten, maar ook met elkaar. Kijk, dat inspireert.
Als tekstschrijver en componist kan ik niet zonder inspiratie. Die krijg ik van mensen die ik ontmoet en gebeurtenissen die ik meemaak. Als muzikant voel ik hoe mijn teksten en muziek weer anderen inspireren. Die wisselwerking is voor mij een belangrijke levensbron. Inspiratie is iets wat je kan krijgen en wat je kan geven. Inspiratie is iets wat mensen met elkaar kunnen delen. Ik wens Stichting Tileng nog veel gedeelde inspiratie toe met hun werk voor de mensen in al die desa’s én met hun werk voor elkaar.
